O CES SOLICITA Á CONSELLERÍA DE MEDIO AMBIENTE QUE CONTROLE AS ROZAS NAS DUNAS DE BALTAR E CANELAS

O CES ven de presentar un escrito solicitando á Consellería Medio Ambiente, Territorio e Vivenda que controle as repetidas rozas con tractor que se efectúan nas dunas de Baltar (Portonovo, Sanxenxo), o último deles neste mes de agosto. Tamén informamos doutra roza con tractor nas dunas de Canelas feito en xuño. Con elo queremos evitar que se converta nunha práctica habitual meter o tractor tamén nas dunas de Canelas, como xa acontece en Baltar.

Valoramos positivamente que dende o Concello de Sanxenxo puxesen valados para protexer as dunas e carteis instando a respectalas. Pero é contraditorio que en ditos carteis se explique que hai vexetación moi fráxil e logo se metan tractores para cortar especies invasoras que alí medran. Esta maquinaria pesada non discriminan as especies que cortan, e no traxecta ata as zonas afectadas polas plantas invasoras, esmagan especies dunares, de fráxil situación ecolóxica.

Hai que recordar que os sistemas dunares deste concello, que xa perderon moita extensión e calidade nas últimas décadas, son espazos naturais e como tales deben ser xestionados, non como meros parques urbanos. Estes ecosistemas son illas de biodiversidade, xa que neles existen hábitats protexidos pola UE, especies endémicas, e outras de distribución cada vez máis escasa no territorio galego debido á perda de superficie e degradación dos sistemas dunares.

Os principais impactos das rozas con tractor son: a compactación do terreo (que cambia as condicións do ecosistema e favorece a expansión de especies non propias), as especies dunares son esmagadas ou cortadas (o tractor non discrimina e corta a eito). Deste xeito estase a incumprir a lexislación no tocante ao control das especies invasoras, como neste caso as canas e o gramón, plantas para as que tódolos protocolos recomendan a súa eliminación de raíz (non a roza). Ademais a lei obriga a retirar do medio natural os restos de especies invasoras e indica que deben ser xestionados correctamente para evitar novos focos de dispersión. Xusto todo o contrario do que se está a facer, xa que no caso de Canelas as canas foron abandonadas enriba das dunas, provocando dous problemas máis, que son un exceso de sombra que impide a proliferación de ningunha especie dunar, e un aporte excesivo de materia orgánica que tamén é desfavorable para estas especies. Ademais, no caso de Baltar, a roza de gramón e outras herbas deixando a zona con aspecto de campo de fútbol, incita ás persoas a transitar, pasear cans e practicar deportes, xa que interpretan que se trata dun parque por estar desbrozado.

As solucións a este problema xa foron plantexadas reiteradas veces, con escaso ou nulo resultado, aos responsables do Concello, motivo polo que recurrimos a instancias superiores. No caso das canas, sería cortalas con rozadora de man e logo retiralas. No caso do gramón, non rozalo namentres non se elimine de forma definitiva, xa que coa roza a especie fortalécese máis e os restos abandonados poden volver a enraizar facilmente, favorecendo a súa propagación. Tamén solicitamos que se forme aos operarios para que distingan aquelas especies de maior valor natural das que son invasoras e se elabore un protocolo de roza selectiva. E por último instamos á Consellería de Medio Ambiente, territorio e Vivenda a que faga cumprir ao concello a lexislación sobre especies invasoras.

A solución definitiva sería a rexeneración das zonas degradadas destes espazos, o que leva solicitando o CES dende fai anos, xa que dita restauración pasaría pola eliminación de raíz das especies invasoras ou non propias das dunas, e así calquera tipo de roza no futuro sería xa innecesario xa que a duna recobraría o seu equilibrio natural.

 

Último desbroce feito neste mes de agosto con tractor, ao longo do perímetro do paseo de baldosas. Durante anos a compactación e a corta do gramón, especie invasora, favoreceron a súa expansión.

 

Neste lugar, a roza continua, a última feita no mes de agosto, unida á inexistencia dun valado que delimite a zona dos piñeiros, fai que moita xente interprete que se trata dun parque polo que se pode transitar sen problema.

 

Aspecto da duna de Canelas no mes de xuño, cando o tractor accedeu dende a praia esmagando a duna móbil

 

Aspecto da duna de Canelas no mes de xullo. O abandono das canas nas dunas, ademais de incumprir a normativa de especies invasoras, perxudica ás especies dunares que non poden sobrevivir con tanta sombra nin con ese exceso de materia orgánica.